Bệnh đục cơ trên tôm thẻ chân trắng và cách phòng ngừa
Nguyên nhân gây bệnh đục cơ trên tôm thẻ chân trắng
Đục cơ do bệnh
Ở vùng nuôi có độ mặn tương đối cao (25-35‰), nước ao bị ô nhiễm, một số con tôm trên cơ thể chuyể n sang trắng đục.
Nguyên nhân gây bệnh là do vi bào tử trùng (Microsporidian).
Tôm nhiễm virus IMNV (Infectiuos Myonecrosis Virus) cơ thể cũng chuyển sang trắng đục.
Các điểm hoại tử nhỏ bắt đầu ở phần đuôi rồi lan dần ra toàn thân.
Tỷ lệ chết khá cao trong thời gian dài (40-70%).
Cho đến nay vẫn chưa có biện pháp chữa trị mà chủ yếu vẫn áp dụng phòng bệnh tổng hợp.
Đục cơ do nhiệt độ
Xảy ra khi nhấc sàn, vó lên khỏi mặt nước để kiểm tra sức ăn của tôm (vào ban ngày).
Tôm trong nhá, vó sẽ nhảy lên búng mạnh, gặp nhiệt độ cao, một số con bị cong thân.
Đuôi uôn cong chạm đến phần giáp ngực, phần cơ chạy dọc cơ thể sẽ trở nên trắng đục.
Khi thả trở lại ao, số lượng tôm cong thân sẽ chết vì không tự duỗi thẳng lại được.
Tương tự khi dùng chài để kiểm tra lúc nắng nóng. Lượng tôm đục cơ và cong thân cũng xảy ra nhiều.
Biện pháp hạn chế là không sử dụng nhá, vó để kiểm tra khi thời tiết nắng nóng.
Hiện tượng tôm cong thân cũng thường xảy ra khi người nuôi tắt tất cả quạt rồi bật quạt trở lại làm tôm bị “giật mình”, nhiều con sẽ nhảy lên mặt nước tạo thành “làn sóng” chạy dọc theo ao. Một số tôm khi nhảy lên mặt nước sẽ bị cong thân khi tiếp xúc không khí và chuyển sang trắng cơ.
Hiện tượng này thường xảy ra vào nửa đêm khi tôm đạt kích cỡ 10g/con trở lên. Người nuôi không chú ý đến hiện tượng này, đến ngày hôm sau mới phát hiện có tôm chết.
Hiện tượng này xảy ra khi thời tiết có nhiệt độ cao và trong ao có tảo giáp phát triển. Mật độ tảo giáp cao làm nước có màu nâu đỏ và tôm yếu đi.
Biện pháp, người nuôi nên duy trì hoạt động ít nhất một dàn quạt, kể cả khi cho tôm ăn.
Đục cơ do chuyển ao
Khi kéo lưới để bắt tôm cho mục đích thu tỉa hay chuyển sang ao mới, một số tôm sẽ bị sốc, một phần hay toàn bộ cơ thịt của nó sẽ bị trắng đục, hoặc thỉnh thoảng có sự pha lẫn giữa màu trắng và màu tối khác thường, như màu cam hoặc đỏ hồng.
Hầu hết tôm có màu khác thường này sẽ chết sau thời gian ngắn.
Biện pháp tốt nhất cần kiểm tra sức khỏe của tôm trước khi chuyển sang ao nuôi mới.
Nếu bắt đầu chuyển tôm mà phát hiện thấy một vài con chuyển sang trắng đục thì nên tạm dừng.
Nước dùng vận chuyển tôm phải ở nhiệt độ 24-25oC và hàm lượng oxy cao (5mg/L) trở lên.
Đục cơ do oxy thấp
Lượng oxy trong nước thấp nếu không lắp đủ dàn quạt tương ứng trọng lượng tôm trong ao.
Theo kinh nghiệm, mỗi mã lực (HP) máy quạt nước sẽ cung cấp đủ oxy cho 400-500kg tôm thẻ chân trắng.
Người nuôi nên tính số lượng dàn quạt nước vừa đủ cung cấp oxy cho lượng tôm có trong ao.
Ngài ra, vị trí đặt dàn quạt nước cũng rất quan trọng, lắp đặc các dàn quạt nước đúng vị trí sẽ tạo được dòng chảy quy tụ chất thải vào giữa ao, làm đáy ao luôn sạch, đồng thời hàm lượng oxy được khuếch tán vào mọi vị trí trong ao, nhất là giữa ao, nơi diễn ra sự phân hủy các chất hữu cơ được tích tụ từ xác tảo tàn và thức ăn dư thừa.
Quá trình phân hủy các chất hữu cơ tăng lên trong suốt vụ nuôi. Và đây là nguyên nhân làm lượng oxy trong nước giảm xuống thấp.
Chất thải hữu cơ tích tụ trong ao sẽ được vi khuẩn phân hủy và hoạt động sống của chúng cũng cần một lượng lớn oxy.
Khi trời có nhiều mây mù hoặc mưa vài ngày liên tục, tảo sẽ không thể quang hợp tốt và sẽ không tạo ra nhiều oxy. Trong khi đó, mọi sinh vật sống trong ao đều sử dụng oxy.
Oxy hòa tan trong nước không đều và rất thấp ở giữa ao, nhất là những ao không có sự trao đổi nước thường xuyên và thả tôm mật độ cao.
Nếu oxy trong ao nuôi tôm từ 4mg/L trở lên, cơ thể tôm thẻ chân trắng có màu sáng bất thường. Những ao nuôi có mật độ cao và oxy hòa tan thấp thì tôm sẽ bị stress. Cơ thể có xu hướng chuyển thành màu trắng hay mờ đục.
Khi hàm lượng oxy xuống thấp 1,7 ppm thì tôm sẽ bơi lên mặt nước.
Vậy, để phòng ngừa đục cơ trên tôm nuôi, cần luôn duy trì quạt nước cung cấp đủ hàm lượng oxy hòa tan cho ao nuôi, giúp tôm hô hấp tốt và phát triển nhanh.
